01 czerwca 2007 godzina:20.45(Czytań: 4316)
:: Cenny nabytek rzeszowskiego muzeum ::
Galeria Malarstwa Polskiego w Muzeum Okr?gowym w Rzeszowie powi?kszy?a si? o p?ótno z ok. 1862 r. Aleksandra Kotsisa zatytu?owane "Pogrzeb górala" (Przy kapliczce), olej/p?ótno, 63x79 cm.
Zakup obrazu "Zrealizowano ze ?rodków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego” - dzi?ki 90% (81 000 z?otych) dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i decyzji Ministra Kultury w ramach Programu Operacyjnego "Dziedzictwo Kulturowe”, priorytet 2 "Rozwój instytucji muzealnych”. Ca?kowity koszt dzie?a wynosi 90 000 z?otych.
Dzie?o to nale?y do znacz?cego w twórczo?ci Kotsisa zespo?u scen rodzajowych, z których artysta s?yn??. Malarz by? niezwykle wra?liwym twórc? na dramatyczny los polskiego ludu. Jak nikt inny potrafi? dostrzega? bied?, czy wr?cz n?dz? najni?ej po?o?onych warstw spo?ecznych, a w szczególno?ci bliska mu by?a sytuacja ch?opów i ich rodzin. Tematyka ta sta?a si? istot? jego p?ócien. Artysta malowa? g?ównie sceny rodzajowe z ?ycia wsi krakowskiej i podhala?skiej, wykazuj?c si? znaczn? wra?liwo?ci? spo?eczn?. Kotsis by? malarzem realist?, który wnikliwie potrafi? postrzega? po?o?enie ludu. Malarz b?d?c bystrym obserwatorem rzeczywisto?ci dostrzega? krzywd? sierot i ubogich.
W kompozycjach tych kolorystyka by?a zdominowana przez br?zy. Pod wp?ywem krytyki, te cz?sto dramatyczne, czy tragiczne sceny Kotsis nierzadko osadza? w pi?knie nieska?onej przyrody, pod której urokiem by? zawsze.
Malarz jak nikt inny potrafi? oddawa? tatrza?skie widoki, poetyk? ?a?cuchów górskich zarówno w samodzielnych krajobrazach jak te? w scenach rodzajowych rozgrywaj?cych si? w takim pejza?u.
Oto w tak niezwykle malowniczej naturze ukaza? liryczn? scen? przy kapliczce. Na tle górskich szczytów rozgrywa si? jedna z wielu scen z ?ycia górali. Dramatyzm i smutek tego niezmiennie tragicznego wydarzenia zdaje si? równowa?y? szlachetna linia krajobrazu, który tak bardzo fascynowa? malarza. Romantyczne, wr?cz poetyckie rozumienie przyrody uzupe?ni? artysta dok?adno?ci? w odtworzeniu realiów pierwszego planu (grupy zamodlonych, p?acz?cych i przej?tych nieodwracalno?ci? losu górali) oraz nastrojowym, delikatnym zamgleniem przestrzeni w dalszych partiach. Szczególnie wymowny jest widok na wiejski ko?ció?ek i zatopion? w oddali wiosk?.
Na p?ótnie twórca rozszerzy? gam? kolorystyczn? od br?zów poprzez ugry (z akcentami bieli i czerwieni fragmentów strojów) do szarob??kitnych tonów, doskonale podkre?laj?cych mglisto?? gór i rozleg?? perspektyw?.
Obraz jest jedn? z pi?kniejszych scen rodzajowych z Tatrami w tle, które namalowa? Aleksander Kotsis z pietyzmem i artystyczn? perfekcj?. Malarz odda? urod? ?wiata, ale te? jego tragiczne realia, które przedstawi? po mistrzowsku. Aleksander Kotsisa ukazuje odwieczny (i dotykaj?cy ka?dego) dramat istnienia.
Dzie?o "malarza ludu” Przy kapliczce (Pogrzeb górala) wpisuje si? w modny nurt, który w ostatnich czasach nale?y do stale obecnego w znacz?cych przedsi?wzi?ciach ekspozycyjnych. W ci?gu ostatniego roku pojawi?o si? kilka prezentacji podejmuj?cych tematyk? zakopia?sk?. Wielk? czy wr?cz imponuj?c? wystaw? by?a ekspozycja Rafa? Malczewski i mit Zakopanego (w Warszawie, Zakopanem, Krakowie i Katowicach). Kolejn? prezentacj? by? Wiatr halny. Tatry w malarstwie polskim XIX i XX wieku, a obecnie w Muzeum Etnograficznym w Krakowie jest czynna (od maja) wystawa po?wi?cona twórczo?ci Walerego Eljasza – Radzikowskiego (1840-1905). Ekspozycja przedstawia pocz?tki artystycznej fascynacji Tatrami tego twórcy (nale??cego do jednego z pierwszych malarzy i grafików) odkrywaj?cych góry, który obok Jana Nepomucena G?owackiego, Aleksandra Kotsisa, Wojciecha Gersona, czy Stanis?awa Witkiewicza zapocz?tkowa? pocz?tki ikonografii Tatr w sztuce polskiej. Tak wi?c nabyte dzie?o uzupe?nia Galeri? Malarstwa Polskiego, a ponadto spe?nia aktualne trendy.
15135
Wydrukuj tekst
